GUATR NEDENLERI
PROF DR METİN ÖZATA
Tel 0 530 264 98 98
Map data provided by WhatClinic.com
GUATR NEDENLERI
Guatr kadınlarda erkeklerden 4-5 kat daha fazla
görülür. Gençlik çağında da kızlarda erkeklere göre daha fazla
görülür. Türkiye’de guatr sıklığı bölgelere göre değişmek üzere % 5-56
arasında değişmektedir. Görüldüğü gibi bu çok yüksek bir orandır.
İyot yetmezliği olan bölgelerde guatr daha fazladır. Özellikle dağlık
bölgelerde toprakta iyot az olduğundan guatr daha fazla görülür.
Bilinenin aksine kara lahana yenmesiyle guatr oluşumu arasında bir
ilişki yoktur.
Selenyum yetmezliği de ülkemizde önemli bir
problemdir. Yaptığımız bir çalışmada guatrlı kişilerde selenyum
düzeyinin düşük olduğunu saptadık.
Suda bulunan perklorat ve
kadmiyum fazlalığı da guatra neden olabilmektedir. Pillerle bulaşmış
sularda kadmiyum yüksektir ve guatr ortaya çıkar.
Demir eksikliği olan kişilerde de guatr sıklığında artış vardır.
Ergenlik çağındaki çocuklarda bazen guatr oluşur ve buna adölesan
veya ergenlik guatrı denir. Ergenlik döneminde artan hormon ihtiyacını
karşılamak için tiroid bezi biraz büyür ve guatr oluşur. Daha sonra bu
guatr çoğu çocukta veya gençte kaybolur.
Yalancı guatr ise tiroid
bezinin doğuştan normal yerleşim yerinden biraz yukarıda olması ve
özellikle ince boyunlu kadınlarda guatr varmış izlenimi vermesidir.
Yapılacak ultrasonda tiroid hacminin artmadığı ve guatr olmadığı ortaya
konur.
Gebelikte ve menopoz döneminde de tiroid büyüklüğü artar ve guatr oluşabilir.
İyot yetmezliği fazla olan kadınlarda gebe kalma ve çocuk doğurma
sıklığı azalır. İyot yetmezliği üremeyi engelleyebilmektedir. Bu
nedenle çocuğu olmayan kadınlarda iyot yetmezliği olup olmadığı
araştırılmalıdır.
Guatrın ailesel özellik gösterdiği bilinen bir
gerçektir. Bazı ailelerde guatr fazla görülür. Yapılan çalışmalar guatr
gelişiminde kalıtımsal geçişin iyot yetersizliği olan bölgelerde
yaşayan kadınlarda %39 oranında, iyodun yeterli alındığı bölgelerde
yaşayanlarda ise % 82 oranında olduğunu ortaya koymuştur.
http://www.tiroit.orgf
http://www.tiroidcenter.com
http://www.endokrin.org